سلامت نیوز-*علیرضا صالح: میلیون ها نفر در سراسر جهان از دست دادن یکی از عزیزان خود را به دلیل همه گیری کروناویروس 2019 تجربه کرده اند.

به گزارش سلامت نیوز، با توجه به مقررات محدود کننده قرنطینه و دستورات ماندن در خانه، اکثر این افراد فرصتی برای خداحافظی با عزیزانشان، برگزاری مراسم تدفین/مراسم از دست دادنشان یا تشییع نداشته اند. در نتیجه، میلیون‌ها نفر، چرخه غم و اندوه منظمی را تجربه نکرده‌اند که قادر باشند به سرعت خود را با شرایط وفق دهند و خود را بهبود بخشند. در این مقاله ابتدا به مراحل چرخه غم کوبلر-راس می پردازیم و سپس توضیح می دهیم که چگونه تمام مراحل غم؛  یعنی انکار، عصبانیت و گناه، چانه زنی، افسردگی و پذیرش می تواند تحت تأثیر سیاست های قرنطینه ای اجرا شده قرار گیرد.

توصیه هایی برای اتخاذ سیاست و عملکرد سلامت روان در چندین بخش وجود دارد که شامل جنبه هایی مانند تعهد رهبری، آموزش عمومی، کاهش انگ، افزایش دسترسی به سلامت روان  می باشد. ممکن است همه گیری جدیدی از مشکلات سلامت روان و مرگ ناشی از ناامیدی مشاهده کنیم که این مرگ قابل پیشگیری، به دلیل رفتارهای پرخطر، مانند خودکشی و مصرف مواد مخدر تعریف شده است.

1. مقدمه
همه گیری، روابط انسانی را در نیمه اول سال 2020 به شدت تغییر داد .ترس، دستورات قرنطینه و فاصله گذاری اجتماعی، کیفیت برخی از جنبه های روابط انسانی را تغییر داد. برای چندین ماه، مردم، بر خلاف همیشه، عشق خود را،  با فاصله گرفتن از سالمندان خود نشان دادند. در حالی که ویروس کشنده هنوز با بالاترین سرعت در حال گسترش بود ، میلیون ها نفر با مرگ عزیزانشان مواجه شدند. به این ترتیب، این ویروس (همه گیری) می تواند الگوی تجارب از دست دادن، غم و اندوه، و سوگ را تغییر دهد.
بر این اساس، ما بحث خود را بر اساس مدل غم و اندوه کوبلر ، یکی از بهترین مدل‌های شناخته شده درمان غم و اندوه که از حمایت بالینی و اپیدمیولوژیکی قابل توجهی برخوردار شده‌اند تبیین خواهیم کرد. همچنین در مورد پیامدهای این تغییر از نظر سیاست های عمومی حفظ سلامت روان در سطح جامعه پی خواهیم گرفت.

2. بیماری کروناویروس _ 19
در دسامبر 2019، چین همه گیری گسترده ویروس کرونای جدید به نام سندرم کروناویروس تنفسی حاد را تجربه کرد. تا ابتدای اکتبر 2020، بیش از 5 میلیون مرگ ناشی از این بیماری گزارش شده است. در سراسر جهان، در ابتدا سطح گسترگی این همه گیری از نظر سیستمی دست کم گرفته شده بود. این عدد می‌تواند نشان‌دهنده حداقل تعداد خانواده‌هایی باشد که یکی از عزیزان خود را به دلیل کووید-19 تا اکتبر 2021 از دست داده‌اند. با توجه به محدودیت های افراطی و بی سابقه (فاصله گذاری اجتماعی) در پاسخ به همه گیری، برخی از سبک ها و مفاهیم اصلی زندگی انسان ها از جمله  مرگ، از دست دادن، و اندوه تغییر کرده است و این تغییرات تمام بخش‌های جامعه مانند متخصصان بهداشت عمومی، متخصصان سلامت روان و سیاست‌گذاران را به چالش کشیده است.

در این مقاله، ما استدلال کردیم که همه‌گیری منجر به چالش‌ها و نیازهای بهداشت روانی در حال ظهور و بی‌سابقه خواهد بود. برای پاسخگویی مناسب، باید به پیشگیری و کاهش پیامدهای روانی نامطلوب مرتبط با کووید-19 توجه جدی شود. در برنامه‌ریزی و تخصیص منابع در دوران همه‌گیری و دوران پس از آن، سلامت روان نباید نادیده گرفته شود و بودجه و نیروی کار در حوزه بهداشت روان باید افزایش یابد در غیر این ، پیامدهای عدم سرمایه‌گذاری در سلامت روان باید افزایش یابد. کروناویروس می تواند منجر به افزایش چشمگیر افسردگی، پرخاشگری، خودکشی، عدم بهره وری، مصرف الکل، مصرف مواد مخدر و مرگ ناشی از ناامیدی (در نتیجه مشکلات سلامت روان) گردد. اگر بخواهیم از وقوع حوادث غیرمترقبه در مواجهه با رکود و افسردگی بزرگ جلوگیری کنیم ، ماموریت متخصصان سلامت روان وارد مرحله بسیار مهمی خواهد شد.

3. از دست دادن عامل خطرناک برای افسردگی، اضطراب، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
تجربه از دست دادن یک عزیز یکی از استرس زاترین رویدادها در زندگی یک فرد است. مطالعات اپیدمیولوژیک، جامعه شناختی و بالینی نیز نقش از دست دادن یکی از عزیزان را به عنوان یک عامل خطر اصلی برای افسردگی و اضطراب نشان داده است.

4. اندوه پیچیده
سوگ پیچیده که به عنوان اختلال سوگ پیچیده مداوم نیز نامیده می شود، پدیده ای است که با احساسات دردناک طولانی مدت و شدید مشخص می شود که به دلیل آن فرد در بهبودی از دست دادن و از سرگیری زندگی عادی خود با مشکل مواجه می شود. هنگامی که فرد فرصتی برای سازگاری و پاسخ به از دست دادن یا دسترسی به حمایت اجتماعی پیدا نمی کند، اختلال در واکنش عادی سوگ بیشتر رخ می دهد. جدول زیر عوامل خطری را که باید برای پیشگیری، شناسایی و درمان غم و اندوه پیچیده مرتبط با کووید-19 غربالگری شوند، فهرست می کند

 

عوامل فوق می توانند به صور مختلف ،آثار خود را نشان دهند که برخی از آنها ممکن است موارد ذیل باشند:
•    علایم عاطفی: احساس ناراحتی، خشم، گناه، اضطراب، خستگی، غم و اندوه، گریه و زاری، تحریک پذیری، بیقراری، آشفتگی هیجانی
•    علایم جسمی: شامل بی حسی، شوک، کاهش انرژی، ضعف در عضالت، سردرد، تهوع، حساسیت به صدا، خشکی گلو و دهان، احساس سنگینی قفسه سینه، کوتاه شدن تنفس، بیخوابی، تغییر اشتها، آه کشیدن مکرر
•    علایم شناختی: شامل گیجی، کاهش تمرکز و قدرت تفکر، اشتغال ذهنی و گاها تجربیات ویژه مانند توهم شنوایی از صدای متوفی، احساس گسست از واقعیت و....
•    بروز تغییرات بنیادی در شـیـوه زنـدگـی بـه دنبال مرگ فرد مورد علاقه: مانند کنار گذاشتن دوستان، خانواده یا فعالیتهایی که به نوعی با متوفا ارتباط داشته است.
•    دشواری آشکار در پذیرش مرگ فرد متوفا: مانند زنی که باور ندارد همسرش فوت کرده است.
•    احساس غم زدگی بدون دلیلی که در اوقات خاصی از سال رخ میدهد: ممکن است در روزهایی که با متوفا به سر می برده است مانند تعطیلات ایام عید، این احساس غم زدگی ظاهر شود.
•    سردرگمی در مورد نقش خود در زندگی یا تضعیف حـس هـویـت: مثال فــرد احـسـاس میکند بـا مرگ شخص متوفا بخشی از وجود خود وی نیز مرده است.
•    دشــواری در اعتماد کـردن: فرد از زمـان وقـوع مرگ عزیزش بسختی به دیگران اعتماد میکند.

ادامه دارد...

*کارشناس ارشد روانشناسی